Zasady prawidłowego zbierania grzybów
Zanim wybierzemy się do lasu po grzyby, musimy się odpowiednio przygotować. Wcale nie jest obojętne, w jaki sposób zbieramy grzyby i jak przynosimy je z lasu do domu.
Żeby zbierać grzyby do jedzenia, nie wystarczy umieć odróżnić najważniejsze gatunki grzybów, wiedzieć jak je zbierać, ale trzeba mieć prosty i nieodzowny ekwipunek.
Grzyby najlepiej zbierać do przewiewnych koszy lub łubianek. Nie należy zbierać grzybów do worków plastikowych czy reklamówek ponieważ w nich grzyby łatwo ulegają zaparzeniu i zepsuciu. Wtedy mogą wytwarzać substancje trujące i szkodliwe dla zdrowia.
Nie powinno się równie Ŝ zbierać okazów bardzo młodych i starych. Zbyt młode owocniki ciężko jest zidentyfikować w związku z czym istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo pomylenia ich z grzybami trującymi takimi jak muchomor sromotnikowy. Osobniki za stare często wykazują oznaki zepsucia i mogą być przyczyną zatruć. Nie należy równie Ŝ zbierać grzybów zaczerwienionych, czyli owocników z żerującymi w nich larwami owadów.
Prawidłową metodą zbierania grzybów jest ich delikatne wykręcanie z podłoża. Metoda ta nie powoduje uszkodzenia grzybni i pozwala na dokładną identyfikację grzyba.
Na grzybobranie należy zabrać ze sobą klucz do oznaczania grzybów lub atlas grzybowy z kolorowymi zdjęciami. Nie należy zbierać grzybów których nie jesteśmy w stanie zidentyfikować lub co do których mamy wątpliwości.
Osobom niedoświadczonym w zbieraniu grzybów zaleca si ę zbieranie tylko gatunków o spodzie kapelusza w postaci rurek (tzw. gąbki)
Nie należy zbierać grzybów będących pod ochroną, nawet jeśli są jadalne - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz. U. z dnia 28 lipca 2004 Nr 16 poz. 1765).
Nie wolno niszczyć grzybów niejadalnych i trujących ponieważ są pokarmem dla zwierząt leśnych oraz symbiontami drzew i korzeni.
Postępowanie z grzybami po zebraniu
Grzyby należy przechowywać w suchym i przewiewnym miejscu tak aby niemożliwe było ich zapleśnienie.
Grzyby suszone należy przechowywać w woreczkach bawełnianych, lnianych lub wykonanych z innego przewiewnego materiału, jednocześnie zapewniające skuteczną ochronę przed owadami.
Potrawy przygotowane z grzybów najlepiej spożyć tego samego dnia. Nie należy przechowywać potraw z grzybów dłużej niż 24 godziny – nawet przetrzymując w lodówce.
Ze względu na ciężkostrawność grzybów, nie należy spożywać ich w dużych ilościach – zwłaszcza wieczorem.
Nie należy spożywać alkoholu po lub przed spożyciem grzybów. Alkohol może potęgować działanie substancji trujących.
Nie należy podawać grzybów dzieciom, osobom starszym i chorym.
Objawy zatrucia grzybami
Najczęstsze i najniebezpieczniejsze zatrucia spowodowane są muchomorem sromotnikowym. Pierwsze objawy zatrucia występują najczęściej po 6-8 godzinach, a nawet i znacznie później. Objawami zatrucia są: silne osłabienie, bóle głowy, brzucha i wątroby, ostra biegunka i wymioty. Po pewnym czasie może pojawić się żółtaczka. Pierwsze silne objawy mogą chwilowo ustąpić, po czym powrócić.
Przy zatruciach innymi gatunkami grzybów do wymienionych już objawów mogą dołączyć jeszcze: zaburzenia wzroku i równowagi, duszność, zaczerwienienia skóry twarzy, pora Ŝenie kończyn, silne pragnienie, gorączka, odurzenie, a nawet utrata przytomności.
Pierwsza pomoc
Bez względu na to jaki gatunek grzyba spowodował zatrucie, koniecznie należy:
Wezwać lekarza a w przypadku podejrzenia zatrucia muchomorem sromotnikowym należy jak najszybciej przewieźć chorego do szpitala.
Jeżeli objawy zatrucia wystąpią niezbyt długo po zjedzeniu potrawy (najwyżej kilka godzin) trzeba natychmiast spowodować wypróżnienie żołądka poprzez wywołanie wymiotów. W tym celu należy podrażnić tylną ścianę gardła lub wypić roztwór ciepłej wody z solą (200-300 ml dorośli, 100 ml dzieci). Następnie podać choremu środki przeczyszczające, aby jak najszybciej usunąć z całego przewodu pokarmowego resztki niestrawionych grzybów.
W celu ułatwienia i przyspieszenia diagnozy należy dostarczyć do badania (jeżeli to możliwe) zabezpieczony materiał taki jak: resztki niespożytej potrawy, obierzyny, wymiociny.
Nie należy podawać mleka (tłuszcze ułatwiają wchłanianie niektórych substancji toksycznych do krwi), a w żadnym wypadku alkoholu!
Wszystkie osoby, które spożywały tą samą potrawę również powinny poddać się kontroli lekarskiej, nawet jeśli nie wystąpiły u nich objawy zatrucia.
Porady grzybowe
W przypadku braku pewności czy zebrane przez nas grzyby są jadalne, warto skorzystać z bezpłatnych porad grzybowych udzielanych przez grzyboznawców w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno -Epidemiologicznej w Lublinie przy ul. Pielęgniarek 6.
Godziny udzielania porad/wystawiania atestów:
poniedziałek – piątek: 7.30 – 15.00